TV Ünitesi Gerekli Mi? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden
İstanbul’da yaşayan, sivil toplum kuruluşunda çalışan bir genç olarak, her gün sokakta, toplu taşımada, işyerinde karşılaştığım insanları gözlemlemek bana çok şey öğretirken, aynı zamanda toplumsal cinsiyet ve çeşitlilik gibi kavramlar üzerine de sürekli düşünmemi sağlıyor. Gözlemlediğim şeylerden biri, ev yaşamına dair pratik tercihler ve bu tercihlerle bağlantılı toplumsal normlar. “TV ünitesi gerekli mi?” sorusu da, aslında bu toplumsal normlarla, bireylerin yaşam alanlarına dair seçenekleriyle ve sosyal adalet anlayışlarıyla nasıl iç içe geçtiğini gözler önüne seriyor.
Bugün, İstanbul’un karmaşasında, herkesin evde nasıl vakit geçirdiği, hangi eşyalara sahip olduğu ve buna dair kararların arkasında hangi toplumsal kodların yer aldığı üzerine düşündüğümde, aslında çok daha büyük bir soruyla karşılaşıyorum: Eşyaların, ev düzeninin ve bunlara dair tercihlerimizin ardında hangi toplumsal yapılar yatıyor? Ve en basit örneklerden biri olarak, TV ünitesinin hayatımızdaki yerini ele aldığımda, birçok katmanla karşılaşıyorum.
TV Ünitesi ve Toplumsal Cinsiyet Normları
Birçok evde, TV ünitesi sadece televizyonu yerleştirmek için kullanılan bir mobilya parçası olmaktan öteye geçiyor. Birçoğumuz için, evin merkezi noktalarından biri olan bu ünitenin işlevi, ailelerin ortaklaşa vakit geçirdiği, bir araya geldiği, yani “toplumsal hayat”ın bir parçası olmasına olanak tanır. Ancak, burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta var: TV ünitesi, evin içinde kimin hakimiyet kurduğunu ve kimin mekânı nasıl kullandığını sembolize eder.
Birçok evde, televizyon ünitesinin düzenleniş biçimi, genellikle evdeki erkeklerin TV izleme alışkanlıklarına göre şekillenir. Özellikle orta sınıf ailelerde, “salon” dediğimiz alanın düzeni, genellikle baba ya da evin erkeği etrafında şekillenir. Söz konusu TV ünitesi olduğunda, bu alandaki hakimiyet, toplumun genelinde erkeklerin izlediği spor müsabakalardan, aksiyon filmlerine kadar pek çok erkeğe ait içerikleri izleme tercihlerini yansıtır.
İç ses:
– “Hadi ama, bu kadar basit bir şey değil. Ne yani, TV ünitesi yalnızca erkekler için mi var? Ya kadınların istediği diziler, sinema geceleri? Kadınların da hakları yok mu salonu kurarken?”
Evet, kadınların bu mekânlardaki rolleri genellikle göz ardı edilir. Salondaki yerleşim düzeni bile, bazen kadınların izledikleri programlardan veya evdeki diğer işlerden bağımsız olarak, sadece erkeklerin TV izleme alışkanlıklarına odaklanabiliyor. Bu da, toplumsal cinsiyet normlarının evin içindeki izole alanlarda bile nasıl kendini gösterdiğini düşündürüyor.
Çeşitlilik ve Evin Pratik İhtiyaçları
İstanbul’da toplu taşımada, sokakta ya da işyerlerinde sürekli karşılaştığım farklı yaşam biçimleri, bazen TV ünitesine dair tercihlerin çeşitliliğini gözler önüne seriyor. Bazı insanlar için, TV ünitesi yalnızca bir televizyon yerleştirme alanı değil, aynı zamanda estetik bir obje; bazıları içinse, sadece işlevsel bir gereklilik. Fakat burada önemli bir nokta daha var: Evin içindeki eşyaların nasıl bir çeşitlilik sunduğu ve bunun kişisel özgürlükle ne kadar örtüştüğü.
Toplumumuzda, özellikle gençlerin daha minimalist bir yaşam tarzı benimsediğini gözlemliyorum. Bu yaşam tarzı, daha az eşya ve daha fazla alan tercihlerini beraberinde getiriyor. Bazı evlerde, özellikle kirada oturan gençlerin TV ünitesine hiç ihtiyaç duymadığını, televizyonu duvara monte ettiklerini veya TV’yi sadece küçük bir sehpa üzerinde kullandıklarını görüyorum. Bu, hem bireysel tercihler hem de toplumsal normların ev içindeki yansımasıyla ilgili önemli bir ipucu.
Ancak, burada önemli olan, her bireyin kendi yaşam alanında özgürce kararlar alabilmesidir. Toplumda çoğu zaman dayatılan, herkesin TV ünitesine sahip olması gerektiği fikri, aslında bireysel özgürlükler açısından sınırlayıcı olabilir. İnsanlar, mekânlarını kendi kimliklerini yansıtan şekilde, daha özgürce düzenleyebilmelidir.
Sosyal Adalet ve Eşyaların Erişilebilirliği
Sosyal adalet açısından, TV ünitesinin gerekliliği meselesine bakarken, bu tür eşyalara erişimin herkes için aynı olmadığını da unutmamak gerekir. Evet, bazı insanlar için TV ünitesi bir gereklilik olabilir, ancak bazı insanlar için bu tür büyük eşyalar, bütçelerini zorlayabilecek şeylerdir. Özellikle düşük gelirli aileler veya daha küçük yaşam alanlarında yaşayanlar, TV ünitesine sahip olmanın, genellikle diğer temel ihtiyaçlardan feragat etmeyi gerektirdiği bir durumla karşı karşıya kalabiliyorlar.
Bunun yanı sıra, mobilya sektörü ve üretiminde çalışan kadın işçilerin koşulları, sosyal adaletin bir başka boyutunu oluşturuyor. TV ünitesi üretimi, tıpkı diğer pek çok sektörde olduğu gibi, genellikle kadın emeğiyle şekillenen bir alan. Bu bağlamda, toplumda eşitlik sağlanabilmesi için, üretim ve tüketim arasındaki adaletsizliğin de farkında olunması önemli. Herkesin eşit erişim sağladığı bir ev düzeni ve yaşam alanı, toplumsal eşitsizliklerin önüne geçmek için atılacak önemli adımlardan biri olabilir.
Sonuç: TV Ünitesi Gerekli Mi?
Sonuç olarak, TV ünitesinin gerekliliği meselesi sadece bir mobilya tercihi değil, toplumsal cinsiyet normları, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi kavramlarla da bağlantılı. Evin düzeni, kişisel tercihlerimizi, toplumsal normları ve bazen de ekonomik durumu yansıtır. TV ünitesinin gerçekten gerekli olup olmadığı sorusu, her bireyin yaşam koşulları ve kendi değerleriyle şekillenmeli. Eşyaların hayatımızdaki yerini sorgularken, bir adım geri atıp, herkesin bu tercihlere eşit erişim hakkı olduğunu unutmamalıyız.